تفسیر سوره انبیا صفحه326
خداوند در سوره فرقان می فرماید: ان قومی اتخذو هذا القران مهجورا(فرقان 30)
این در حالی است که خداوند قرآن را در سوره انبیا ذکر مبارک توصیف می کند.
و هذا ذکر مبارک انزلناه)
چرا خداوند قرآن را مبارک قرار داده است؟
1- برای همه خیر و برکت است.
2- برای غیر مسلمانان امنیت،رشد و تعالی آورده است.
اگر در جریان بر نیزه بردن قرآن ، این کتاب نبود چه بسا نتایج منفی بیشتری وجود داشت و این همان مبارک بودن قرآن است.
بر ما لازم است نحوه صحیح خواندن این ذکر مبارک را بدانیم.
آیت الله گلپایگانی هر قاری مصری که می آمد حمد و سوره شان را می خواندند تا از نظر قاریان برجسته در باره صحیح بودن قرائت خود مطلع شوند.
و این همان توجه به مبارک بودن قرآن است.
بهتر است نماز گزارن حمد و سوره خود را بخوانند.
تفسیر سوره انبیا صفحه326
موضوع: بت شکنی حضرت ابراهیم علیه السلام
داستان حضرت ابراهیم توحید است. آموزش خداپرستی است.
حضرت ابراهیم در یک روز خاص که همه بیرون شهر بودند همه بت ها را شکست. همه فهمیدند کار ابراهیم است چون قبلا گفته بود: و «تا الله لاکیدن اصنامکم بعد تولو مدبرین»(انبیاء 57)
قسم می خورم بت های شما را نابود می کنم.
حضرت ابراهیم گفت: کار بت بزرگ است. امام صادق علیه السلام فرمودند:
حضرت ابراهیم به این دلیل دروغ گفت که می خواست فکر مردم را اصلاح کند. در روایت آمده: نمرود دستود داد آتش بزرگی آماده کنند که پرنده از چندین کیلومتری نمی توانست نزدیک شود.
حضرت ابراهیم از این جریان (سوختنش) خشمگین نشد بلکه در جواب نمرود که پرسید چه خواسته ای داری؟ فرمود: از تو خواسته ای ندارم.
خدا هر چه بخواهد شدنی است.
آتش برای حضرت ابراهیم سرد شد.
عامل سبب سازی و سبب سوزی خدا است. مسائل مشکل حمکت متعالیه ملا صدرا با آن همه سختی با دو رکعت نماز حل می شود. پس همه چیز خدا، خدا، خدا
علامه طباطبایی می فرماید: خدا بخواهد شخص با یک دست نان سیر می شود بخواهد با یک ذراع نان سیر نمی شود. و این همان خواست خدا است.
ظاهر زندگی مردم ما را گول نزند.
مرحوم کافی(اعلی الله مقامه) می فرماید: هیزم که آوردند همه شهرها آوردند جز مردم آن شهر. وقتی آمدند خاکستر ها را کنار ریختند دیدند باغستانی شده است.
یک نفر گفت: من وردی خواندم که ابراهیم سالم ماند. خداوند او را از بین برد تا به مردم بفهماند که کسی جز خدا قادر به این کار نیست.
خدایا توحید در امور را به ما عطا کن.
خدایا حسن عاقبت به ما عطا کن.
تفسیر سوره انبیا صفحه328
آیات 73 و 78 را تفسیر کرد. این دو آیه نکات زیبایی دارد: حکم دو گانه حضرت داود و حضرت سلیمان علیهما السلام.
در این ایه دو حکم جدا گانه بیان می شود: در مورد این که گله ای وارد باغی شد و خسارت به بار آورد و هر یک از پیامبران الهی (داوود و سلیمان) حکم متفاوت صادر کرد.
1: حضرت داوود گفتند: همه گله به صاحب باغ تعلق گیرد.
2: حضرت سلیمان گفتند: پشم و شیر گوسفندان مربوط به صاحبان باغ و صاحب گله باید اقدام به جبران خسارت کند.
مفسرین می گویند هر دو حکم منفعت یکسان دارد برای همین دو حکم فرقی ندارد.
آیه 72 فرق امام و نبی: نبی رسالتش ابلاغ وحی است، بشارت می دهد، می ترساند اما امام بالاتر است: تمام امور ظاهری و باطنی، حکم تشریعی،و تکوینی در مقام امامت است.
پیامبر فقط پیام رسان است. چون امین است این مقام را به ایشان دادند.
در قرآن هم آمده است اگر مقام حضرت ابراهیم بالا است به خاطر مقام امامت اوست.
تفسیر سوره انبیا آیت82 صفحه329
آیہ82 سوره انبیا اشارہ بہ مطالبی دارد کہ با ظاھر با آیات12، 13 سورہ سبا منافات دارد در این آیه تعبیر به شیاطین می کند ولی در آنجا تعبیر به جن می کند سوال این است آیا شیطان از جنس جن است یا جن از جنس شیطان است؟ جن موجود لطیفی است. و جنس لطیف هم می تواند دیده شود هم خیر.
می تواند هم خیر برساند و ہم شر۔
و رابطه بین جن و شیاطین عموم خصوص من وجه است یعنی هر شیطان جن است ولی ہر جن شیطان نیست پس جن عام است شامل شیطان و غیرہ می شود ولی شیطان خاص است۔
آیا ہر چیزی کہ در نظر ما نا پسند است خوب نیست؟
یکی از دلایلی مکافات تلنگر زدن به بندگان خداست.
شخصی از امام معصوم علیه السلام پرسید اتفاقی که برای حضرت ایوب افتاد برای چه بود؟ فرمودند برای شکر خدا بود حضرت ایوب علیه السلام هیچ گونه گناهی نکرده بود۔
امتحان حضرت ایوب علیه السلام بسیار سخت بود. شیطان از خدا خواست که از حضرت ایوب علیه السلام فرزندان و مال را بگیرید و میبینید که شکر نخواهد کرد ولی خداوند متعال وقتی از حضرت ایوب علیه السلام فرزندان و مال را گرفت بیشتر شکر گزار شد تا آنجا که شیطان از خدا خواست که بدن حضرت ایوب علیه السلام را هم به مشکل دچار کند.
خداوند این کار را هم کرد. تنها بر جان و قلب و روح حضرت ایوب علیه السلام مسلط نشد. باز هم حضرت ایوب علیه السلام شکر و صبر می کرد که در انتها همه چیزهایی که از حضرت علیه السلام گرفته شده بودند پس دادند. می گویند بیشتر جهنمیان کسانی هستند که شکر خدا را به جا نمی آورند.
از میان پهلوانان و معلولان در صورت شکرگزاری مقام پهلوان بیشتر است. یعنی مقام شکر بر صبر مقدم است۔ ولی حالت ایدہ آل آن است که هم صابر و هم شاکر باشیم.
سوره حج آیه24 صفحه335
راه حمید راه شایسته مؤمنین است.
حرف نیک نتیجه ایمان است.
این آیه در شان مؤمنین است.
آیه 26 این آیه اشاره به خانه کعبه دارد.
منظور از این که خداوند جای خانه را به حضرت ابراهیم علیه السلام نشان داد این است که خانه کعبه از زمان حضرت آدم مشخص بوده است. در زمان حضرت نوح علیه السلام مخفی گردید و در زمان حضرت ابراهیم علیه السلام دوباره آشکار گردید.
آیه 28 ایام معین یکی روز قبل از عید قربان ویکی دو روز بعد از عید قربان است.
تفسیر سوره حج آیت67 صفحه340
هیچ عبادتی جز عبادت مسلمین قبول نیست. چون هر دینی مسالک دین قبل خود را نسخ می کند.
کسی که از دین اسلام به دین مسیحیت بگراید از دین خارج است باید حد بر او جاری شود. تاریخ مصرف هر دین تا زمان دین جدید است.
چرا خداوند از ابتدا نگفت به سمت کعبه نماز بخوانید؟
چون خدا با این کار می خواست به بندگان بگوید عبد خدا بودن یعنی اطاعت بی چون چرا. دلایلی دیگری هم دارد
1- کعبه در آن زمان پر از بت بود.
2- یهودیان می توانستند بهانه بگیرند که مسلمانان به سمت بت های ما نماز می خوانند.
3- کسی که به خدا بگوید چشم عاقبت به خیر می شوند.
4- مصادیق پایین تراز عبد بودن رفاقت و شفقت است که به نوعی پیامی به ما انسانها است که ارتباط خود را براین اساس تنظیم کنند.خدایا دل های ما را ظرف معارف الهی قرار بده.
تفسیر کوتاه آیات 108، 112، 113 سورہ مبارکه «مؤمنون» صفحه 349
108- اخسئوا: واژه ای است که برای راندن سگ به کار می رود و اگر برای انسان به کار رود پستی انسان ها را می رساند و این وقتی برای انسان سخت تر می شود که این جمله را خداوند که« ارحم الراحمین» است به او می گوید.
112، 113- عمر دنیایی و عمر اخروی را مشخص می کند. آیا زندگی محدود دنیای ارزش دارد که زندگی اخروی را فدا کنیم؟
جالب است وقتی خداوند از انسان می پرسد چقدر در دنیا زندگی کردید می گویند: به اندازه یک روز یا کمتر از آن.
اولیای خدا حتی در جمع کردن حلال هم دقت داشته اند. آنچه به دست می آوردند رد می کردند و انفاق می کردند.
شیخ رجبعلی خیاط حضرت عبدالعظیم را در خواب می بیند و می پرسند شما چطور به این مقام رسیدید. فرمودند من کتاب قرآن و ادعیه را دست نویس می کردم و می فروختم و پولی را که نیاز داشتم بر می داشتم بقیه را انفاق می کردم.
تفسیر کوتاه آیہ 2، 3،4، 5، سورہ مبارکه نور صفحه 350
این سوره سوره عفت پاکدامنی و مبارزه با آلودگی های جنسی است.
بر خانم ها است عفت بورزند و جوانان مراقب خود باشد.
ده آیه ای که در این صفحه است بیانگر فرهنگ غنی اسلام است تا جامعه پاک باشد. این سوره، سوره تذکر و تنبیه است.
در صدر اسلام جوانی فریاد می کشید و در خصوص عمل منافی عفت حرف می زد، پیامبر به او اجازه دادند جلو آمد، با وقاحت خواسته خود را دوباره تکرار کرد. پیامبر به او فرمودند، آیا دوست داری که کسی این کار را با محارم تو انجام دهد.
بر بزرگان است که جوانان را دعوت به پاکدامنی کنند تا آن که آنها را رها کنند.
جوانان نیاز به راهنمایی دارند.
توجه به زندگی جوانان، رفت و آمد آنان به معنی سرک کشیدن در زندگی آنها نیست.
آیه دوم این سوره، مجازات زن ومرد زنا کار رامشخص می کنند.
سه دستور دارد 1- شلاق دارد. 2- اعدام دارد 3- سنگسار می شود اگر محصنه باشد.
آیه دوم تعارف ورحم را کنار می گذارد.
نکته سوم، این حکم در پنهان نیست بلکه عمدای حضور داشته باشند.
آیه سوم، ازدواج با زن و مرد زنا کار حرام است. و لی اگر این کار را انجام می داده است ولی توبه کرده است اشکال ندارد.
آیه 4 و 5 می گوید اگر کسی بخواهد تهمت بزند باید چهار شاهد عادل بیاورد.
تفسیر کوتاه سوره مبارک نور صفحه 355
رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِکْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّکَاةِ ۙ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ 37
مردانى که هیچ تجارت و داد و ستدى آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و اداى زکات غافل نمى کند; آنها از روزى مى ترسند که در آن،دلها و چشمها دگرگون مى شود. 37
آیه 37 زیر و رو کردن چشم و دل را توضیح می دهد. در روزی که یوم العصیر است. در این روز پرده ها کنار می رود و حقایق روشن می شود برای مؤمنین راحت است وبرای کفار سخت است.
آیه 12 سوره حدید هم حال مؤمنان را در این روز بیان می کند.
آیات 36و 40 تشبیهی بسیار دارد و آن این که مثل این است که جام آب تازه ای به کسی بدهند قبول نکند بلکه به سمت سراب حرکت کند.
آیه 42 اشاره زیبای به قدرت الهی دارد.
آیا کوه های آسمانی و وجود دارد؟ خیر بلکه مقصود همان ابرها است که شبیه کوه هستند.
چند نکته:
شرکت در نماز جماعت در هر حال فضیلتش از نماز فرادی بیشتر است و لو این که سیم ارتباط شخص در نماز فرادا بهتر وصل شود.
2. کسانی تعقیبات و ادعیه و قرآن را بخوانند که صحیح می خوانند.
3. باید دقت داشته باشیم که امر به معروف نباید حتما به انسان های باشد که کار بد کرده اند بلکه تذکر به انسان های خوب نیز خودش امر به معروف است.
4- یک جا واجب است کف پا به سمت قبله باشد و آن وقتی است که شخص در حال احتضار باشد. یک جا هم واجب است که بدن به سمت قبله باشد و آن وقتی است که شخص را دفن می کنند.
نگاه گذرا به پیام آیات 6 تا 31 سوره نور
پرورش و تربیت اگر تعطیل شد حدود الهی تعطیل نخواهد شد. اگر این سوره سبک زندگی برای زندگی باشد جامعه آباد است، به برکت این 64 آیه خدا به انسان بهشت را ارزانی داشته است.
سبک زندگی با تأسی آیات 6-9 اشاره دارد به این که عمل منافی عفت تازیانه دارد تا حد سنگسار. اما پیام دیگرش این است که کسانی که شایعه پراکنی کنند و 4 شاهد نداشته باشند حکم سختی در انتظارشان هست.
آیات 11 تا 19 داستان افک را بیان می کند (تهمت زدن به همسر رسول خدا) ظاهر این داستان بسیار تلخ است. اما انتهایش در آیه 19 بسیار شیرین است چون خداوند بازهم دست نوازش خود را بر سر بندگان گنهگارش قرار می دهد.
حضرت زین العابدین به خدا می گفت: خدایا من از کار گزارم گذشتم تو مرا ببخش.
گناه به مثل آتشی است که هر چه بخواهی آن را خاموش کنی نمی شود. اول کسی که یک بدعت را به جا می گذارد در گناه هر کس که بعدا مرتکب می شود سهیم است.
امیر المؤمنین فرمودند بین حق وباطل چهار انگشت بیش فاصله نیست.
امام صادق در پاسخ سائلی گفت که با چشم خودم دیدم کسی گناهی را انجام داد فرمودند انشاءالله که چنین نباشد.
آیه 21 فضل و رحمت الهی را بیان می کند تا فضل الهی شامل انسان نشود عمل انسان چیزی نیست.
آیه 22 آیه اعتدال است. در اسلام باید میانه روی داشت. در بحث عفت حریم ها را خداوند مشخص می کند واگر گناه کرد باید با او به اغماض برخورد کرد.
آیات27،28 نگاه تربیتی خاص به درون خانه دارد. در 3 وقت حریم خانه برای ورود فرزندان ممنوع است.
آیات30،31 فلسفه حجاب را بیان میکند، کتاب حجاب شهید مطهری به مسئله حجاب پرداخته است، کتاب فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی از دکتر حداد عادل در باره حجاب است. مسئله اصلی در حجاب تبیین درست و صحیح است. مرز و حصار است. انسان برای بدلیجات ارزشی قایل نیست ولی برای جواهرات اصلی اهمیت قایل است.
شهید دستغیب داستان بین مار و گوزن رابیان می کند، وقتی مارگوزن را نیش می زند زهر حیوان گزنده در بدن آهو یا گوزن وارد می شود، تشنه می شود.خود را به برکه آب می رساند ولی غریزتا متوجه می شود که آب خوردن همان و مردن همان. لذا از آن آب نمی خورد آن قدر با سم به زمین می زند، اشک چشم آهو جمع می شود این اشک پادزهر سم مار است. نتیجه ای که شهید دستغیت از این داستان می گیرد وقتی هوی و هوس به سراغ تو آمد نگاه بهنامحرم علاجش نیست بلکه خدا نسخه شفا بخش را داده و آن ازدواج است.
مرحوم کلینی می گوید: اگر نگاه را به نا محرم افتاد و این نگاه را برای خدا از نا محرم بازداشت ثواب کسی را دارد که در میدان جنگ در خون خود غوطه ور است.
خدایا حق آنایی که امیر نفس خود بودند و از امتحانات موفق بیرون آمدند به زنان و مردان ما عفت عطا فرما.
خدایا حلاوت غمض بصر و زمینگیر کردن شیطان را به ما عطا بفرما.
تفسیر کوتاه سوره مبارک الفرقان صفحه 360
آیه 3 پیرو آیات قبل که در باره .... بت پرستی است صحبت می کند
بت ها چه فایده ای دارند؟ خودشان معتقد بر بودند که بت ها مخلوقند.
نمی توانند ضرری داشته باشند (لا یملکون لانفسهم ضرا)
نمی تواند فایده ای داشته باشد ..... و لانفعا
با دشمن هم که صحبت می کنیم باید
1) نرم باشد و لی قاطع
2) مستدل باشد
3) سختی ها اگر سینه ما را تنگ کند نشان می دهد که ظرفیت نداریم.
4) تفسیر آیاتی از صفحه 361
"هم"در آیه 12 به کفار بر میگردد که توحید و نبوت و معاد را انکار کردند.
آن قدر جای کفار در آتش تنگ است که انگار میخی در دیوار است.
در سوره احقاف در توصیف جهنم می گوید: هلِ امتلاتَ و جهنم می گوید: هَل مِن مَزید
یعنی جهنم بسیار بزرگ است که مشکل کوچک بودن بر آن متصور نیست.
در ادامه می گوید: ناله ها دردی دوا نمی کند چرا که باید جزای گناهان خود را ببیند.
فرشته های عذاب در آنجا حاضرند که در راسشان مالک می باشد.
آیات عذاب الهی سازنده هست. مرحوم جوادآقاملکی تبریزی می فرمودند:
ای سالک الی الله اگر فکر کردی قساوت قلب به سراغت آمده و لیاقت خلوت خدا را نداری در دل شب بلند شو دستانت را مثل جهنمی ها ببند و آیات عذاب الهی را با خود زمزمه کن.
خدایا ما را از عذاب الهی مصون بفرما
انتهای پیام
ضمائم: