براساس نقلي معروف از حضرت سکينه (عليه‏السلام) بالاي بدن مطهّر امام حسين (عليه‏السلام)، ايشان به اين اصل کلي سفارش کردند که هر حادثهٴ تلخي پيش آمد کرد، آن را بهانه کنيد و براي من اشک بريزيد: «أو سمعتم بغريب أو شهيد فاندبونى»(2)؛ «هرگاه داستان غريب يا شهيدي را شنيديد، براي مظلوميت من گريه کنيد»؛ زيرا اگر امام حسين (عليه‏السلام) به خلافت مي‏رسيد، ديگر غريب يا شهيدي وجود نداشت.

بنابراين، اصل کلي اين است که هر حادثهٴ تلخ و ناگواري را بايد بهانه کرد و براي سالار شهيدان اشک ريخت؛ نه آن‏که افراد داغديده براي تسکين عواطف و احساسات خود آن حضرت (عليه‏السلام) را بهانه کنند و براي التيام زخم خويش اشک بريزند و ندبه نمايند و بين اين دو گونه عزا داري فرق وافر است؛ زيرا محصول يکي تعزيت براي حضرت امام حسين (عليه‏السلام) است و نتيجهٴ ديگري تسليت براي خود؛ هر چند ممکن است بهانه قرار دادن واقعهٴ جانسوز کربلا هم بي‏اثر نباشد.

وجود مبارک سيدالشهداء (عليه‏السلام) فرمودند: «أنا قتيل العبرة»(3)؛ يعني من که به هدف اِحياي حق و اِمحاي باطل کشته شدم، بايد عَبَرات داشته باشم؛ به طوري که چشمان علاقه‏مندان به سالار شهيدان پر از اشک شود و آن اشکْ فراوان از شبکهٴ چشم خارج گردد و به صورت انسان عبور کند تا عَبَرات بشود.

اين سنّت حسنه، آثار فراواني دارد، از جمله اين که محبت اهل بيت (عليهم‏السلام) در قلب شيعيان حضور پيدا مي‏کند؛ آنگاه دوست امامان معصوم (عليهم‏السلام) هرگز فکر و راه و روش آنان را رها نمي‏کند؛ زيرا رهبري جوارح به دست جانحه و دل است و زمامداري قلب را محبت به عهده مي‏گيرد و دلِ دوستان حسين بن‏علي (عليه‏السلام) جوارح را به صَوْب صراط مستقيم رهنمود مي‏شود.

[1] . شکوفايي عقل در پرتو نهضت حسينی، ص 233

[2] ـ مستدرک الوسائل، ج 17، ص 26.

[3] ـ بحارالأنوار، ج 44، ص 280.